Oud of nieuw testament?
Jessica van der Zwan, Familierecht
Iedereen zou zijn testament eigenlijk af en toe moeten na laten kijken door een notaris. Veel mensen gaan ervan uit dat hun testament tot het moment van overlijden meegaat, maar dat klopt niet. Door wetswijzigingen, jurisprudentie of veranderde termen kan het zijn dat een testament niet meer uitpakt zoals ooit bedoeld.
En dan is het ook nog eens zo dat met de tijd inzichten, verhoudingen en situaties veranderen. Veel mensen leggen bijvoorbeeld als ze trouwen een aantal zaken standaard vast met betrekking tot de nalatenschap. Maar meestal dekken die bepalingen de huidige lading niet of nauwelijks meer. Niet vreemd natuurlijk, want wie trouwt zit doorgaans in een fase waarin er nog geen geld of waardevol bezit is en ook geen kinderen.
Maar ook voor ouderen die ooit hun wensen testamentair hebben laten vastleggen is het goed om nog eens na te laten kijken of het er nog steeds staat zoals u het geregeld wilt hebben. En of uw wensen binnen de veranderde wetgeving nog steeds uitvoerbaar zijn.
De rechtbank in Amsterdam heeft zich onlangs over een kwestie gebogen die dit spanningsveld goed weergeeft. De zaak draaide om het testament van een man met kinderen uit twee huwelijken. Zijn testament had hij begin jaren negentig met de beste bedoelingen laten opmaken met de bepaling dat al zijn kinderen, uit beide huwelijken, recht zouden hebben op een ‘wettelijk erfdeel’.
Maar inmiddels is die term niet meer duidelijk en bakkeleide de kinderen uit de beide huwelijken na zijn overlijden met elkaar over de duiding van die term. Hadden alle kinderen recht op een erfdeel, ook wel aangeduid met versterferfdeel? Of op de legitieme portie? De legitieme portie is sinds 2003 namelijk maar een deel van een gewoon erfdeel, te weten de helft.
De kinderen waren het op zich met elkaar eens: Pa wilde al zijn kinderen gelijk behandelen. Maar voor de kinderen van het tweede huwelijk was het veel interessanter als alle kinderen de legitieme portie zouden krijgen omdat er dan meer naar de hun moeder, de tweede echtgenote, zou gaan. En bij het overlijden van de tweede echtgenote zouden de kinderen uit het eerste huwelijk natuurlijk niets meer krijgen.
De rechter die zich over deze kwestie boog, bekeek het hele testament en kwam uiteindelijk alle omstandigheden afwegend tot het oordeel dat vader het erfdeel van de kinderen niet heeft willen beperken tot de legitieme portie. De kinderen uit beide huwelijken hebben dus allemaal een versterferfdeel ontvangen. Een heel eerlijk oordeel natuurlijk. Maar wel op basis van een rechterlijke uitspraak en niet op basis van een duidelijk testament. Terwijl pa dát natuurlijk beoogde toen hij in de jaren negentig zijn wil liet vastleggen.
Wilt u weten of uw testament nog up to date is? Maar dan een afspraak, we zijn u graag van dienst!